JACEK PAJĄK
Bohater w świecie dźwięków. Audiowizualność postaci w filmie Imagine Andrzeja Jakimowskiego
Andrzej Jakimowski reżyserując Imagine, stworzył film, w którym świat osób niewidomych przedstawiony został za pomocą języka kina. Szczególną rolę odgrywa w nim dźwięk, ważny dla ludzi pozbawionych możliwości wzrokowej percepcji świata. W Imagine, poprzez szerokie i świadome wykorzystywanie możliwości nowoczesnego dźwięku, Jakimowski tworzy istotne fabularnie wartości. Dzięki przemyślanej i precyzyjnie skomponowanej warstwie dźwiękowej, narracja audytywna prowadzona jest w sposób płynny, łagodnie przechodząc między punktem słyszenia postaci widocznej na ekranie, a kamerą. Bogate w detale udźwiękowienie obfituje w znaczną ilość wyrazistych efektów i teł dźwiękowych. Tak skomponowana warstwa audytywna ma za zadanie nawiązywać do sposobu słyszenia niewidomych bohaterów. Dzięki temu akustyczna czasoprzestrzeń filmu niejednokrotnie łączy się z postaciami w niej obecnymi. W przypadku bohaterów Imagine, dźwięki stają się elementem scalającym sferę psychiki postaci z otaczającą ich czasoprzestrzenią, widoczną w kadrze. Warstwa audytywna umożliwia szczególne przedstawienie świata niewidomych, ich wzajemnych relacji i interakcji z otoczeniem. Dźwięk, wykreowany niemal od postaw już po zakończeniu zdjęć na planie filmowym, wykorzystany został do konstruowania nowych znaczeń w obrębie poszczególnych fragmentów filmu. W Imagine warstwa audytywna istnieje równolegle do obrazu i jest ściśle powiązana z bohaterami widocznymi na ekranie i ze sposobem ich przedstawienia. Modyfikuje percepcję obrazu i niejednokrotnie wpływa na proces interpretacji konkretnych scen. Precyzyjna analiza i interpretacja warstwy audytywnej powinny stanowić jeden z głównych filarów kontaktu z tym wyjątkowym dziełem. Dają one dostęp widzowi do nowego, istotnego kontekstu, nierzadko zmieniającego znaczenie filmu.